του Στράτου Στρατηγάκη

Διάφορα κριτήρια χρησιμοποιούν οι υποψήφιοι όταν επιλέγουν
σπουδές. Ένα από αυτά είναι η βάση της σχολής. Όταν ακούν ότι μία σχολή έχει
βάση 18.500 μόρια συμπεραίνουν ότι πρόκειται περί εξαιρετικής σχολής. Όταν
ακούν ότι μια άλλη σχολή έχει βάση 12.000 συμπεραίνουν ότι πρόκειται περί…
μικρομεσαίας και προβληματικής. Είναι έτσι τα πράγματα;

Η βάση μίας σχολής εκφράζει τη ζήτηση για σπουδές σ’ αυτή τη
σχολή. Μία σχολή που έχει αυξημένη ζήτηση θα διαμορφώσει και υψηλή βάση.
Αντίθετα μία σχολή που έχει χαμηλή ζήτηση θα έχει κενές θέσεις και χαμηλή βάση.
Δεν έχει καμία σχέση η ζήτηση με την αξία της σχολής. Ας δούμε τους παράγοντες
που διαμορφώνουν τη ζήτηση μιας σχολής.

Ο πρώτος παράγοντας είναι το επιστημονικό αντικείμενο του
τμήματος. Η Ψυχολογία έχει μεγαλύτερη ζήτηση από τη Φιλολογία, γι’ αυτό και οι
βάσεις των τμημάτων Ψυχολογίας είναι υψηλότερες από τις βάσεις των τμημάτων Φιλολογίας.
Φυσικά αυτό δεν συνέβαινε πάντα. Πριν 20 χρόνια οι βάσεις των τμημάτων στην
Αθήνα ήταν παρόμοιες ενώ τώρα η διαφορά τους είναι γύρω στα 5.000 μόρια. Η
ζήτηση για το επιστημονικό αντικείμενο εξαρτάται και από την ελπίδα
επαγγελματικής αποκατάστασης που δίνει το κάθε πτυχίο. Η Φιλολογία δεν έχει πια
καλές προοπτικές επαγγελματικά, ενώ η Ψυχολογία έχει. Πρόκειται για ένα
κριτήριο που θεωρείται σημαντικό, κυρίως από τους γονείς, αλλά είναι εξαιρετικά
μεταβλητό, καθώς εξαρτάται από την εξέλιξη της Οικονομίας, που, με τη σειρά
της, εξαρτάται από διάφορους απρόβλεπτους παράγοντες. Ζήσαμε τελευταία και την
πανδημία και την εισβολή στην Ουκρανία, που ανέτρεψαν πολλές οικονομικές
βεβαιότητες. Η ζήτηση για το επιστημονικό αντικείμενο επηρεάζεται, λοιπόν, από
τις επαγγελματικές προοπτικές, που, όμως, είναι ασταθής παράγοντας.

Ένας άλλος παράγοντας που διαμορφώνει τη βάση είναι η έδρα
του τμήματος. Βλέπουμε ότι οι σχολές στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, που είναι
οι πολυπληθέστερες πόλεις μας, έχουν υψηλότερη βάση από τις σχολές του ίδιου
επιστημονικού αντικειμένου σε μικρότερες πόλεις. Το τμήμα Φυσικής στην Αθήνα
έχει 3.000 μόρια διαφορά στη βάση από το αντίστοιχο τμήμα στην Κρήτη. Η διαφορά
δεν οφείλεται στο ότι το τμήμα της Αθήνας είναι καλύτερο από της Κρήτης. Φυσικά
αυτό δεν ισχύει. Οφείλεται στον αριθμό των υποψηφίων που δηλώνουν πρώτο το
τμήμα της Αθήνας, που είναι πολύ περισσότεροι, αφού στην Αθήνα ζει το 40% του
πληθυσμού της χώρας μας. Η αυξημένη ζήτηση για σπουδές στην Αθήνα ανεβάζει τη
βάση του τμήματος σε σχέση με αυτό της Κρήτης. Αυτό αποτελεί την ευκαιρία για
τους υποψηφίους που δεν κατάφεραν να γράψουν όσο καλά θα ήθελαν. Μπορούν να
δηλώσουν τα τμήματα που θεραπεύουν το επιστημονικό αντικείμενο που τους
ενδιαφέρει σε μικρότερες πόλεις.

Πολλοί υποψήφιοι “θαμπώνονται” από την υψηλή βάση των
τμημάτων και ξεχνούν να ρωτήσουν τον εαυτό τους τι πραγματικά θέλουν να
σπουδάσουν. Δηλώνουν σχολές με κριτήριο τη βάση τους. Προσπαθούν να πετύχουν
στην πιο υψηλόβαθμη σχολή που μπορούν, νομίζοντας ότι αυτό είναι το ζητούμενο.
Ευτυχώς δεν το κάνουν όλοι. Κάποιοι άλλοι, έχουν καταλάβει ότι η βάση δεν είναι
ένα μέγεθος που τους αφορά και κάνουν τις επιλογές τους με βάση το δρόμο της
καρδιάς τους. Βλέπουμε, έτσι, σε κάποιες σχολές η διαφορά των μορίων του πρώτου
από τον τελευταίο να είναι πολλές χιλιάδες μόρια. Στον πίνακα συγκεντρώσαμε τα
τμήματα που η διαφορά του πρώτου από τον τελευταίο είναι μεγαλύτερη από 7.000
μόρια. Πρόκειται για 43 τμήματα που έχουν χαμηλή βάση, αλλά για κάποιους έχουν
πολύ μεγάλη αξία.

Στη σχολή πλοιάρχων του Εμπορικού Ναυτικού η βάση
διαμορφώθηκε το 2022 στα 8.375 μόρια και έμειναν εκατοντάδες κενές θέσεις.
Πρόκειται, δηλαδή, για την κλασική περίπτωση σχολής χαμηλής ζήτησης. Ο πρώτος
που εισήχθη στο τμήμα, όμως, είχε 19.000 μόρια. Γι’ αυτό τον υποψήφιο η σχολή Πλοιάρχων
ήταν όνειρο ζωής. Κάτι αντίστοιχο συνέβη και με τους Μηχανικούς του Εμπορικού
Ναυτικού.

Τα παραδείγματα στον πίνακα είναι εντυπωσιακά. Ο πρώτος που
εισήχθη στο τμήμα Φιλολογίας στο Ρέθυμνο συγκέντρωσε 18.856 μόρια και φυσικά
μπορούσε να εισαχθεί σε όποια σχολή του Πεδίου του ήθελε: Από τη Νομική μέχρι
την Ψυχολογία που υπάρχει και στο Ρέθυμνο. Προτίμησε, όμως το δρόμο της καρδιάς
του που έλεγε Φιλολογία, παρόλο που οι επαγγελματικές προοπτικές δεν
διαγράφονται καλές.

Κάτι ανάλογο συνέβη στο τμήμα Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων
και Συστημάτων στη Σύρο: η βάση ήταν 8840 μόρια, αλλά ο πρώτος είχε 17.585
μόρια, 8745 μόρια πάνω από τη βάση του τμήματος, σχεδόν νταμπλ σκορ.

Κάποιοι ανησυχούν διότι πιστεύουν ότι τα παιδιά αυτά
χαραμίζονται. Κι όμως η εμπειρία δείχνει ότι αυτοί που εισάγονται πρώτοι,
τελειώνουν πρώτοι και φεύγουν με υποτροφίες στο εξωτερικό για να συνεχίσουν τις
σπουδές τους.

Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν, κάποια από αυτά τα παιδιά, είναι η αφόρητη πίεση από το
οικογενειακό και το κοινωνικό περιβάλλον να μην δηλώσουν το τμήμα που επιθυμούν
αλλά κάποιο άλλο με υψηλότερη βάση και υψηλότερο κύρος. Το ζητούμενο είναι,
όμως, να ακολουθήσει ο υποψήφιος τις σπουδές που του αρέσουν και να διακριθεί
σ’ αυτές και όχι να μπει σε μια σχολή υψηλού κύρους.

Πανελλαδικές Εξετάσεις 2022: Μόρια πρώτου και τελευταίου

ΤΜΗΜΑ
ΙΔΡΥΜΑ
Ε.Π.
ΠΡΩΤΟΣ
ΒΑΣΗ
ΠΡ. – Β.

ΜΟΥΣΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ)
ΑΠΘ
1/2/3/4
22370
11215
11155

ΣΧΟΛΗ ΠΛΟΙΑΡΧΩΝ
Α.Ε.Ν.
2/4
19000
8375
10625

ΓΕΡΜΑΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΚΑΙ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ (ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ)
ΑΠΘ
1
21080
11200
9880

ΜΟΥΣΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (ΑΘΗΝΑ)
ΕΚΠΑ
1/2/3/4
21200
11360
9840

ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΟΠΤΙΚΗΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ (ΑΙΓΑΛΕΩ)
ΠΑΝ. ΔΥΤ. ΑΤΤΙΚΗΣ
2/4
21590
11840
9750

ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ (ΡΕΘΥΜΝΟ)
ΠΑΝ. ΚΡΗΤΗΣ
1
18856
9118
9738

ΓΑΛΛΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΚΑΙ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ (ΑΘΗΝΑ)
ΕΚΠΑ
1
21140
11430
9710

ΙΣΤΟΡΙΑΣ, ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑΣ (ΒΟΛΟΣ)
ΠΑΝ. ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
1
18950
10150
8800

ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΑΣΗΣ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ (ΣΥΡΟΣ)
ΠΑΝ. ΑΙΓΑΙΟΥ
2/4
17585
8840
8745

ΓΕΡΜΑΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΚΑΙ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ (ΑΘΗΝΑ)
ΕΚΠΑ
1
19680
11035
8645

ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΕΡΜΗΝΕΙΑΣ (ΚΕΡΚΥΡΑ)
ΙΟΝΙΟ ΠΑΝ/ΜΙΟ
1
25340
16880
8460

ΙΣΠΑΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΚΑΙ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ (ΑΘΗΝΑ)
ΕΚΠΑ
1
19940
11510
8430

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ KAI ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ (ΗΡΑΚΛΕΙΟ) – ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ
ΠΑΝ. ΚΡΗΤΗΣ
2
19190
10860
8330

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑΣ (ΜΥΤΙΛΗΝΗ)
ΠΑΝ. ΑΙΓΑΙΟΥ
1
17260
8940
8320

ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ (ΙΩΑΝΝΙΝΑ)
ΠΑΝ. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ
1
18579
10276
8303

ΤΕΧΝΩΝ ΗΧΟΥ ΚΑΙ ΕΙΚΟΝΑΣ (ΚΕΡΚΥΡΑ)
ΙΟΝΙΟ ΠΑΝ/ΜΙΟ
1/2/3/4
17840
9725
8115

ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ (ΑΙΓΑΛΕΩ)
ΠΑΝ. ΔΥΤ. ΑΤΤΙΚΗΣ
2
17090
8980
8110

ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ (ΡΟΔΟΣ)
ΠΑΝ. ΑΙΓΑΙΟΥ
1/2/3/4
19225
11125
8100

ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ (ΑΘΗΝΑ)
ΕΚΠΑ
1
17390
9290
8100

ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ (ΛΑΡΙΣΑ)
ΠΑΝ. ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
2/4
17520
9470
8050

ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ (ΙΩΑΝΝΙΝΑ)
ΠΑΝ. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ
1
18025
10096
7929

ΘΕΑΤΡΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (ΑΘΗΝΑ)
ΕΚΠΑ
1
18690
10780
7910

ΠΑΡΑΣΤΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ (ΝΑΥΠΛΙΟ)
ΠΑΝ. ΠΕΛ/ΝΗΣΟΥ
1/2/3/4
17150
9275
7875

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ KAI ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ (ΗΡΑΚΛΕΙΟ) – ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ
ΠΑΝ. ΚΡΗΤΗΣ
2
18415
10580
7835

ΑΝΩΤΕΡΗ ΣΧΟΛΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΡΗΤΗΣ (ΑΣΤΕΚ)
ΑΣΤΕ
1/4
19252
11472
7780

ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ (ΑΙΓΑΛΕΩ)
ΠΑΝ. ΔΥΤ. ΑΤΤΙΚΗΣ
2/4
20520
12775
7745

ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ (ΠΑΤΡΑ) – ΠΑΝ. ΠΕΛ/ΝΗΣΟΥ
ΠΑΝ. ΠΕΛ/ΝΗΣΟΥ
2
17767
10081
7686

ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ (ΣΑΜΟΣ)
ΠΑΝ. ΑΙΓΑΙΟΥ
2/4
16985
9305
7680

ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΑΣΗΣ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ (ΚΟΖΑΝΗ)
ΠΑΝ. ΔΥΤ. ΜΑΚ.
2/4
16150
8475
7675

ΑΕΡΟΔΙΑΣΤΗΜΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ (ΨΑΧΝΑ ΕΥΒΟΙΑΣ)
ΕΚΠΑ
2
18180
10540
7640

ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ (ΜΥΤΙΛΗΝΗ)
ΠΑΝ. ΑΙΓΑΙΟΥ
1/4
16270
8650
7620

ΘΕΩΡΙΑΣ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ (ΑΘΗΝΑ)
ΑΣΚΤ
1
18180
10570
7610

ΔΙΕΘΝΩΝ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (ΚΟΖΑΝΗ)
ΠΑΝ. ΔΥΤ. ΜΑΚ.
4
15925
8375
7550

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ (ΑΡΤΑ)
ΠΑΝ. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ
2/4
16542
9039
7503

ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ (ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ)
ΑΠΘ
1
16600
9100
7500

ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ (ΚΑΒΑΛΑ)
ΔΙ.ΠΑ.Ε.
4
15765
8295
7470

ΣΧΟΛΗ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ
Α.Ε.Ν.
2/4
15725
8375
7350

ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ (ΗΡΑΚΛΕΙΟ)
ΕΛ.ΜΕ.ΠΑ.
4
15440
8150
7290

ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ (ΠΑΤΡΑ)
ΠΑΝ. ΠΑΤΡΩΝ
1
18450
11230
7220

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ (ΚΟΖΑΝΗ)
ΠΑΝ. ΔΥΤ. ΜΑΚ.
4
15390
8210
7180

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ (ΚΕΡΚΥΡΑ)
ΙΟΝΙΟ ΠΑΝ/ΜΙΟ
2/4
17880
10770
7110

ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ (ΚΑΛΑΜΑΤΑ)
ΠΑΝ. ΠΕΛ/ΝΗΣΟΥ
4
16195
9135
7060

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ (ΠΑΤΡΑ)
ΠΑΝ. ΠΑΤΡΩΝ
4
17595
10575
7020

Μελέτη: Στράτος Στρατηγάκης

https://www.naftemporiki.gr/society/1494354/i-vasi-tis-scholis-os-kritirio-epilogis-spoydon/

Πηγή : Οδηγός Σταδιοδρομίας